Het is niet vreemd dat de huidaandoening pityriasis versicolor ook wel ‘zomergist’ wordt genoemd, want het komt inderdaad meer voor in warme, tropisch omgevingen. Pityriasis versicolor zorgt meestal voor witte plekken op de huid. Bij sommige mensen kan de huid donkerder worden in plaats van lichter. Deze aandoening staat bekend als hyperpigmentatie. Mensen met een donkere huid kunnen door pityriasis versicolor op bepaalde plekken op de huid zelfs melanine (huidskleur) verliezen, ook wel hypopigmentatie genoemd. Sommige personen met tinea versicolor zien geen significante veranderingen in hun huidskleur of uiterlijk, maar het kan wel andere storende symptomen met zich meebrengen. Naast veranderingen in de kleur van de huid kunt je bijvoorbeeld last krijgen van jeuk. Lees in dit artikel alles over deze gistinfectie van de huid.
Wat is pityriasis versicolor?
Pityriasis versicolor is een huidaandoening die wordt veroorzaakt door een specifiek soort gist, malassezia genaamd. Het komt veel voor en hoewel de aandoening storend kan zijn, is het niet gevaarlijk. Malassezia is iets dat van nature op de huid voorkomt en tinea versicolor is in feite een overgroei van deze gist. Malassezia is ook de oorzaak van andere huidaandoeningen zoals roos en psoriasis. Hoewel het niet kan worden verspreid door huid-op-huidcontact (wat betekent dat het niet besmettelijk is) vinden artsen het moeilijk om te bepalen wat tinea versicolor precies veroorzaakt.
De uitslag begint meestal op de bovenarmen, borst en rug. De schimmelinfectie zorgt er op deze plekken voor dat de huid van kleur verandert, meestal op kleine plekken van een kwart tot een halve centimeter. De huid kan roze, lichter of donkerder worden. Een lichtgekleurde huid heeft de neiging donkere vlekken te krijgen, terwijl een donkergekleurde huid lichter lijkt te worden. In sommige gevallen van tinea versicolor wordt de huid wit omdat de schimmel azelaïnezuur produceert, dat de huid bleekt en lichter maakt. Is de infectie eenmaal voorbij dan kan het een paar maanden duren voordat de huid zijn juiste pigment terugkrijgt.
Hoe ontstaat een gistinfectie?
De gist heeft de neiging om op dode huidcellen te leven en neigt naar olie. Het gebruik van antibiotica en steroïden is de meest voorkomende reden voor overgroei van gist. Zwangerschap, menstruatie, diabetes en anticonceptiepillen kunnen ook bijdragen aan het ontwikkelen van een gistinfectie. Gistinfecties komen vaker voor na de overgang bij vrouwen. Hiernaast kan een gistinfectie optreden als je huid beschadigd raakt. Gist kan ook ‘overgroeien’ in warme of vochtige omstandigheden. Zogenaamd zomergist heeft bovendien de neiging zich te verspreiden bij warm, vochtig weer. Daarom kan pityriasis versicolor sneller voorkomen in de late lente en zomer.
De gist werkt als het ware ‘opportunistisch’, dus als de omstandigheden rijp zijn om zich te vermenigvuldigen dan doet de gist dat ook. Pityriasis versicolor is daarom ook een van de meest voorkomende huidziekten in tropische en subtropische gebieden. Als je eenmaal de diagnose tinea versicolor hebt gekregen dan kan het niet worden genezen. De gist malassezia is altijd aanwezig als onderdeel van het microbiële ecosysteem op je huid en de plekken kunnen steeds terugkeren, maar er zijn manieren om de symptomen onder controle te houden.
Hoe herken je dat het zomergist is?
Verkleurde plekken op de huid zijn het meest opvallende symptoom van deze zomergist en deze plekken verschijnen meestal op de armen, borst, nek of rug. Deze versicolor plekken zijn herkenbaar aan:
- Een lichte kleur (komt vaker voor) of donkerdere kleur dan de omringende huid;
- Roze, rode of bruine tint;
- Droogte, jeuk en schilfers;
- Vallen meer op door te zonnen (zonlicht);
- Geneigd om te verdwijnen bij koeler, minder vochtig weer.
Pityriasis Versicolor behandelen
Vrij verkrijgbare shampoos of lichaamsreinigers met chemische exfolianten zoals salicylzuur of glycolzuur kunnen tinea versicolor helpen beheersen. Het leeft namelijk in de oppervlakkige huidlagen en daarom werkt alles wat de bovenste laag dode cellen verwijdert. Je kunt ook antischimmelshampoos gebruiken met actieve ingrediënten die de gist daadwerkelijk doden. Zoek daarbij naar seleniumsulfide op het etiket. Een dermatoloog kan ook een sterker anti-schimmel middel voorschrijven.
Welk product je ook kiest, de methode is hetzelfde: breng het product aan op het haar en op het lichaam waar de uitslag zich bevindt, laat het vijf tot tien minuten intrekken en spoel het daarna af. Tekenen dat de infectie onder controle is: er is geen schilfering meer, de randen staan niet meer omhoog en er is geen sprake meer van jeuk of een rozige kleur. Pityriasis versicolor kan wel terugkomen en zich verspreiden, vooral in de zomermaanden of als je de malassezia niet behandelt. Een medicinaal middel, waaronder shampoo, kan vervolgens de verspreiding langs bijvoorbeeld buik en rug weer behandelen. Daarna kan er nog steeds een vage verkleuring aanwezig zijn, maar die is in de meeste gevallen zo goed als onzichtbaar.
