Huidontsteking klinkt niet aangenaam, en dat is het ook niet. Zowel in het geval van zonnnebrand en zonvergiftiging (een extreem verbrande huid) die gepaard gaan met rode huidverkleuring, irritatie, pijn en verhitting is er sprake van ontstekingen in de huid. Zwelling van de huid is een teken dat het echt mis is. Jaren later kun je door deze opgelopen zonschade huidpigmentatie ofwel zonnevlekken krijgen op bijvoorbeeld de handen of het gezicht. Bij zonnebrand verwijden bloedvaten zich om de bloedstroom te verhogen en immuuncellen naar de huid te brengen om de opgedane schade op te ruimen. Dit alles veroorzaakt de roodheid, zwelling en ontsteking die we associëren met een verbrande huid. De zonnebrand of zonvergiftiging zal uiteindelijk genezen, maar sommige van de overlevende cellen zullen mutaties hebben die aan reparatie ontsnappen. In het geval van een flink verbrande huid wil je uitdroging snel tegengaan en de volgende tips opvolgen die we delen in dit artikel. Hier ontdek je alles wat je wil weten.
Wat zijn de symptomen van zonnevlekken oftewel zonvergiftiging?
In tegenstelling tot zonnebrand is zonvergiftiging de allergische reactie van jouw huid op overmatige hoeveelheden UV-straling. Wanneer je te lang blootgesteld bent aan de zon zonder adequate zonbescherming loop je risico op zowel een verbrande huid als zonvergiftiging. De symptomen van zonvergiftiging zijn blaren en netelroos of huiduitslag. Hoewel de ernst afhangt van de duur van de blootstelling. De symptomen, waaronder ook uitdroging, hoofdpijn of duizeligheid, koorts of koude rillingen, zijn vaak heviger.
Wat doet langdurige blootstelling aan ultraviolet (UV) straling?
De huid kan verbranden of de huid kan zonvergiftigd raken. In beide gevallen loopt deze zonschade op. Helaas ‘vergeet’ de huid opgelopen zonschade door UV-licht nooit. Een verbrande en zelfs gebruinde huid kan tot jaren later leiden tot pigmentvlekken, rimpels, huidveroudering en huidkanker.
Wat is zonvergiftiging?
Specifiek zonvergiftiging is een ernstigere medische aandoening dan een verbrande huid. Je loopt risico op zonnevlekken na langere blootstelling aan direct zonlicht. Voelt het in het begin nog aan als gewone zonnebrand, uiteindelijk zullen de kenmerken van zonvergiftiging waaronder blaren, striemen door de zonnestralen of zelfs koorts erger zijn dan bij een verbrande huid.
Zonnevlekken op het gezicht
Een ouderdomsvlek, ook wel bekend als Lentigo of zonnevlek, is een veelvoorkomende en goedaardige bruin tot zwartgekleurde huidafwijking die optreedt bij vooral mensen met een witte huid van middelbare leeftijd. De zonnevlekken (ook wel solar lentigo genaamd) hebben vaak een diameter van enkele millimeters tot 2-3 cm. Deze vlekken zijn het resultaat van langdurige blootstelling aan UV-licht, ook in de jonge jaren. Is je huid op jongere leeftijd vaak gebruind, verbrand of heb je zonvergiftiging opgelopen? Dan heb je een hogere kans op zonnevlekken op latere leeftijd. Zonnevlekken komen meestal voor op plekken die meer zon krijgen zoals het decolleté en het gezicht.
Hoe behandel je zonnevlekken?
Voorkomen is beter dan genezen, dus zorg dat je de huid altijd (ook in de winter, ook in de schaduw en liefst om de twee uur) insmeert of insprayt met zonnebrandcrème met minimaal een SPF 30. Draag buiten UV-werende kleding en een zonnnehoed. Voor de behandeling van solar lentigo kan de dermatoloog ook een aantal behandelingen aanraden: crèmes met egaliserende ingrediënten zoals hydrokinine of retinoïde, een chemische peel, laser of intense pulse light (IPL) therapie en cryotherapie. De laatste twee behandelingen tegen zonnevlekken verwoesten de melanocyten (een type huidcel met pigment ofwel melanine-bevattende organellen) in de huid.
Wat is zonnebrand?
Een verbrande huid uit zich in felle roodheid en een pijnlijke huid die heet of warm is bij aanraking. Het verschijnt meestal binnen een paar uur na te veel blootstelling aan ultraviolet (UV) licht van zonlicht of kunstmatige bronnen, zoals de zonnebank. Het kan dagen duren voordat zonnebrand vervaagt.
Extreme zonnebrand
Zonvergiftiging is een ernstigere vorm van zonnebrand. Als je het niet meteen behandelt, kan het verergeren. Een mild verbrande huid geneest meestal binnen een week. Daarentegen kan het enkele weken duren voordat zonvergiftiging volledig is verdwenen - afhankelijk van de omvang en schade.
Wat veroorzaakt zonnebrand en hoe voorkom ik dit?
De beste manier om een lelijk verbrande huid te voorkomen: preventie. Draag zonnebrandcrème met een breedspectrum factor van liefst SPF 50 die UVA- en UVB-stralen zoveel mogelijk blokkeert. Zoals Capital Soleils’hydraterende zonnemelk SPF50 voor het lichaam en Dry Touch-crème voor het gezicht. Smeer of spray 15 tot 30 minuten vóór blootstelling aan zonlicht. Breng de zonnebrandcrème vervolgens om de twee uur aan. Plus nogmaals na zwemmen of zweten. Vertrouw tot slot niet alleen op zonnebrandcrème om alle UV-stralen te blokkeren. Draag ook UV-werende kleding en accessoires zoals een zonnebril met UV-glazen. Voel je dat de huid verbrand of raakt deze onder invloed van zonlicht geïrriteerd: ga dan onmiddellijk uit de zon en drink voldoende water.
Welke producten bieden bescherming en verzachting?
Naast het smeren van verzachtende en verkoelende producten met ingrediënten zoals aloë vera: drink voldoende H2O of drankjes die elektrolyten bevatten, zoals kokoswater. Kalmeer de verbrande huid met een koel (maar niet koud) kompres. Een zonnebrand trekt vloeistof naar het huidoppervlak en weg van de rest van het lichaam. Daarom is hydratatie belangrijk. Een aftersun kan een verbrande huid niet wegnemen, maar deze wel hydrateren en daarmee het gevoel van een zonnebrand verzachten. Het hoge watergehalte van de aftersun blust die hete huid wat af. Blijf verder van de verbrande huid af, ga niet terug de zon in en minimaliseer zwelling en pijn met een pijnstiller zoals ibuprofen.
Behandelingsmethoden
In de meeste gevallen kan een verbrande huid en zonvergiftiging op dezelfde manier thuis worden behandeld. Enkele manieren om pijn of ongemak door overmatige blootstelling aan de zon en daardoor UV-schade te verminderen:
- Drink veel water of andere dranken die elektrolyten bevatten;
- Kalmeer het geïrriteerde gebied met een koel (maar niet koud) kompres of aloë vera-gel;
- Krab niet aan de uitslag, knijp niet in de blaren;
- Exfolieer de schilferende huid heel zachtjes;
- Voorkom extra blootstelling aan de zon
- Voor meer pijnverlichting en om zwelling te minimaliseren: ibuprofen.
