Een jeukende hoofdhuid kan ontstaan omdat je simpelweg een gevoelige hoofdhuid hebt. Als de uiterste huidbarrière verzwakt is kunnen agressies van buitenaf namelijk sneller binnendringen. Ze hebben vrij spel – denk alleen al aan deeltjes door luchtvervuiling – waar ze gevoelens van irritaties kunnen veroorzaken. Inderdaad, waaronder een jeukende hoofdhuid. Nu kan jeuk op de hoofdhuid puur en alleen dat zijn. Niet aangenaam, maar er hoeven geen alarmbellen te gaan rinkelen. Terwijl in sommige gevallen een pijnlijke hoofdhuid – tergend jeukend – een teken aan de wand is. Een waarschuwing voor mogelijk haaruitval. In dit artikel lees je er meer over. Met ook was- en verzorgingstips waardoor je haaruitval zoveel mogelijk vermijdt.

De schedel, waar overheen de hoofdhuid en haar ligt ter bescherming, is bedekt met meerdere zenuwuiteinden en het heeft zowaar 230 receptoren per vierkante centimeter. Ter verduidelijking, dat is zomaar twee keer zoveel als op het gezicht. Dit is de reden dat de hoofdhuid een zeer gevoelig gebied is. Elk individu is anders en sommige mensen zijn gevoeliger dan anderen. Een gevoelige gezichtshuid betekent overigens niet per definitie dat je hoofdhuid ook gevoelig is. De symptomen van gevoeligheid van de hoofdhuid lijken te verschillen van die van de gevoeligheid van de gezichtshuid (1).

Net zoals de huid op je lichaam, is de hoofdhuid voorzien van een hydrolipide filmpje dat fungeert als beschermende barrière tegen externe agressies. Bijvoorbeeld temperatuurveranderingen, blootstelling aan UV-stralen en luchtvervuiling alsook herhaaldelijk borstelen, kleuren en andere agressievere haarbehandelingen kunnen een negatieve invloed hebben op de barrièrefunctie van dat beschermende filmpje, waardoor de hoofdhuid gevoeliger wordt voor ontstekingen. Het is deze ontsteking die sensaties van discomfort, zoals een trekkerig, tintelend en prikkend gevoel, roodheid, een brandend gevoel en natuurlijk jeuk, kunnen oproepen. Terwijl de jeuk zelf niet direct wordt gelinkt aan haaruitval, wil je het effect hiervan op haarverlies niet helemaal uitvlakken. Het agressieve krabben en plukken aan de hoofdhuid dat vaak gepaard gaat met een jeukende hoofdhuid kan de schedel en haarwortels fysiek schaden. Dit kan een reden zijn voor haarverlies en haaruitval versnellen in bepaalde zones. Het goede nieuws: haar groeit in de meeste gevallen doorgaans weer als vanouds op normale wijze nadat de hoofdhuid goed is behandeld.

Blootstelling aan ultraviolet (UV) stralen in het bijzonder, vooral in de vertex-zone ofwel het kroontje dat het meest wordt blootgesteld aan de zon, kan leiden tot een gevoelige hoofdhuid (2). Recent onderzoek heeft aangetoond dat UV-straling een negatief effect heeft op haargroei en zelfs alopecia kan veroorzaken (3) – hoogstwaarschijnlijk door het genereren van reactieve zuurstofcomponenten (ROS) – terwijl de haarpapil fibroblasten van mensen met een kalende hoofdhuid gevoeliger lijken voor oxidatieve stress (4). Er kan dus een verband zijn met de gevoeligheid van de hoofdhuid en dit type haaruitval. Hiernaast kan een gevoelige hoofdhuid worden veroorzaakt door allergieën en een neiging tot sebostase (wanneer de talgklieren stoppen met het produceren van talg), irritatie en dermatitis ofwel eczeem. Een bepaald type overgevoeligheid voor bepaalde ingrediënten in shampoo, zoals cocamidopropyl betaïne, kan ook de schuldige zijn. Een droge hoofdhuid en een aantal specifieke dermatologische hoofdhuidaandoeningen, zoals seborroïsche dermatitis en psoriasis, kunnen de hoofdhuid eveneens gevoeliger maken. Evenals een onbalans in het microbioom van de hoofdhuid. Tot slot kunnen stress, extreme vermoeidheid, vitaminetekorten en een ongezond dieet zonder voldoende voedingstoffen ook hun uitwerking hebben op de afscheiding van talg op de hoofdhuid en deze dusdanig gevoeliger maken.



Bronnen:
1) Laurent Misery et al. Sensitive scalp: does this condition exist? An epidemiological study. Contact Dermatitis 2008; 58: 234-238
2) Oberholzer PA, Nobbe S, Kolm I, Kerl K, Kamarachev J, Trüeb RM. Red scalp disease - A rosacea-like dermatosis of the scalp? Successful therapy with oral tetracycline. Dermatology 2009;219:179-81
3) Trüeb RM. Is androgenetic alopecia a photoaggravated dermatosis? Dermatology 2003;207:343-8
4) Bahta AW, Farjo N, Farjo B, Philpott MP. Premature senescence of balding dermal papilla cells in vitro is associated with p16(INK4a) expression. J Invest Dermatol 2008;128:1088-94