Verschillende soorten pigmentvlekken
Pigment is de stof die onze huid bruin kleurt. Pigmentvlekken zijn ophopingen van pigment in de huid. Door hun geconcentreerde aanwezigheid op een bepaalde plaats, vormen ze een donkere plek. Er zijn verschillende soorten pigmentvlekken, met telkens een andere oorzaak.
Moedervlek
Sommige pigmentvlekken zijn aangeboren. De moedervlek is een pigmentvlek, waarvan de naam verraadt dat we ermee op de wereld zijn gekomen. Zij kunnen verschillende afmetingen en vormen aannemen en vaak spreken we hier over ‘schoonheidsvlekjes’.
Tip: Ze zijn mooi, dus we laten ze mooi waar ze zijn! Net zoals alle pigmentvlekken, is het raadzaam om er jaarlijks naar te kijken volgens de ABCDE-methode. Zo kunt u vroegtijdig de eventuele vorming van kwaadaardige tumoren opsporen en ze succesvol laten behandelen. We leggen verder in de tekst uit hoe u dit gemakkelijk zelf kunt doen.
Sproeten
Zijn ook pigmentvlekken en die kenmerkend zijn voorbepaalde huidtypes. In dat opzicht zijn ze ook erfelijk bepaald. Roodharigen staan bekend om hun sproeten en gelukkig vinden de meeste mensen ze mooi.
Tip: Sproeten ontstaan onder invloed van het zonlicht en als je ze niet wilt, dan is uit de zon blijven en zonnecrème smeren de enige afdoende oplossing om dit type pigmentvlekken in het gezicht te helpen voorkomen. Ook een dagcrème met UV-filter vertraagt de activering van pigmentcellen.
Zwangerschapsmasker
Sommige pigmentvlekken in het gezicht worden echter minder aantrekkelijk gevonden. Bijvoorbeeld Melasma, beter bekend als het ‘zwangerschapsmasker’. Door sterke hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap, kan de aanmaak van het huidpigment verstoord worden. De pigmentvlekken komen meestal voor op het voorhoofd, de wangen en in de zones rond de mond.
Tip: Je kunt een ‘zwangerschapsmasker’ voorkomen door je huid tijdens en ook nog een periode na de zwangerschap te beschermen tegen zonlicht. Gebruik daarom producten met een hoge beschermingsfactor. Het gaat niet alleen om zonnecrèmes, maar ook om normale dagcrèmes die verkrijgbaar zijn met een UV-filter.
Krijg je toch een zwangerschapsmasker dan verdwijnen deze pigmentvlekken in het gezicht bijna steeds zodra je hormonenhuishouding terug in evenwicht komt. Als je Melasma krijgt buiten de zwangerschap om, dan verdwijnen de vlekken meestal niet. Raadpleeg in dat geval zeker je dermatoloog.
Ouderdomsvlekken
De pigmentvlekken die we echt niet graag zien verschijnen, zijn de ouderdomsvlekken (de naam alleen al). Ze worden ook lentigo of levervlekken genoemd, alhoewel ze niets met de werking van de lever te maken hebben. Ouderdomsvlekken ontstaan door de jarenlange invloed van de zon op onze huid. Daardoor komt dit type pigmentvlekken het meest voor in het gezicht en op de handen en veel bij mensen die tijdens hun leven veel in de zon zijn geweest. In tegenstelling tot sproeten, verminderen of verdwijnen ze niet in de winter.
Tip: Het gebruik van verzorgingsproducten met een UV-filter en van zonnecrème met een hoge beschermingsfactor beschermen je huid niet alleen tegen acute zonnebrand en versnelde veroudering van je huid, maar verkleinen op lange termijn ook het risico op ouderdomsvlekken.
Hyperpigmentatie door letsel
Door verwondingen van je huid kan plaatselijk een concentratie van pigment ontstaan. Bijvoorbeeld door acne, schaafwonden, laserontharing of zelfs insectenbeten. De hyperpigmentatie verdwijnt meestal vanzelf, maar het vraagt vaak een jaartje geduld.
Tip: Gebruik zachte en dermatologisch geteste huidverzorgingsproducten en verzorg eveneens goed alle soorten wondjes.
De ABCDE-methode
Met een verzorgd uiterlijk, voelen we ons lekker in ons vel. Maar die gezonde geest huist graag in een gezond lichaam. Het is daarom goed om onze huid jaarlijks aan een visuele inspectie te onderwerpen. Daar waar ons oog niet reikt, kunnen we de hulp van onze partner of een vriend inroepen. Uw arts doet dit natuurlijk ook voor je. Je gebruikt hiervoor de ABCDE-methode. Het zijn de (Engelse) beginletters van vijf verontrustende kenmerken van pigmentvlekken: gezicht of lichaam, de methode blijft hetzelfde. Als één van de kenmerken voorkomt, raadpleeg dan een dermatoloog. Huidtumoren moeten in een vroeg stadium worden behandeld, want deze kunnen tot agressieve kankers uitgroeien.
A: Asymmetrie – onregelmatig gevormde vlekken
B: Boord – een onregelmatige grillige rand
C: (Color) Kleur – meer dan één kleur of verschillende kleurtinten
D: Diameter – vanaf 6 mm, moet je extra aandacht aan de ABCE-kenmerken van de pigmentvlek besteden.
E: Evolutie – veranderingen van de vlek moet je goed in het oog houden. Ook wanneer een vlek groter wordt (elevation), kan je ze het best aan een arts laten zien.