Actrices, opiniemakers en vriendinnen Isa Hoes en Medina Schuurman stellen zich openhartig op in hun boek ‘Te Lijf, de kunst van het mooi ouder worden’. Het zou een ode worden aan de passerende jaren, maar het werd ook een zoektocht naar hoe om te gaan met de overgang. ‘Het leven zet dan alles weer op zijn kop, maar omdat het je tegelijkertijd stript van alles waar de maatschappij op geënt is – schoonheid, vruchtbaarheid, vrouwelijkheid – kom je juist ook dichter tot je kern.’ Zelf stonden ze ervan versteld hoe weinig, maar vooral ook hoeveel onvolledige en onjuiste informatie er te vinden is over de overgang. Ze besloten met experts te praten – van hormoonarts tot filosoof – en hun eigen ervaringen en emoties neer te pennen. ‘Te Lijf’ werd eveneens een theaterstuk, het resulteerde in lezingen voor het bedrijfsleven en nu is er ook een platform: Isamedina.com, speciaal voor de 40+ vrouw. ‘Blijf niet rondlopen met je klachten’, is wat Isa en Medina vrouwen vlak voor, tijdens en na de overgang vooral op het hart willen drukken. Laat dit juist het moment zijn waar een geweldig nieuw hoofdstuk begint. Vichy gaat met het tweetal in gesprek.
Wanneer dachten jullie dit verhaal ‘Te Lijf’ moet er komen?
‘Wij stonden versteld van hoeveel onjuiste informatie en tegenstrijdigheden er te vinden zijn over de overgang’
Hebben jullie ook last gehad van depressieve gevoelens?
'Met de overgang beland je toch in een soort crisis, maar het is ook het uitgelezen moment voor zelfonderzoek'
Medina: ‘Je belandt toch in een soort crisis. Pak het met beide handen aan, ga op zelfonderzoek uit en maak er een bijzondere tweede fase van. Het is toch volwassen worden. Auteur en journalist Lisette Thooft beschrijft dat heel treffend: “Door de overgang wordt je mens. Het gaat niet meer over vrouw-zijn, maar over mens-worden. Vrouwelijkheid, vruchtbaarheid, schoonheid, zaken waar de maatschappij veel waarde aan hecht, moet je ineens opgeven. Wat blijft er dan over? Ik denk dat je dan juist veel dichter bij jezelf komt.’
Isa: ‘Ik heb ook het gevoel dat ik steeds dichterbij mijn kern kom. Van nature kan ik zielsgelukkig zijn met weinig en dat voel ik de laatste tijd heel sterk.’
‘Het is ook interessant dat bij vrouwen in de overgang het zorghormoon afneemt en dat bij mannen (in hun overgang, de penopauze) toeneemt. Wij worden wat mannelijker, mannen wat vrouwelijker. Daarom zie je ineens ook van die mannen die heel leuke opa’s worden. Terwijl ze dat vroeger misschien helemaal niet zo met hun eigen kinderen hadden. We komen dus eigenlijk dichter tot elkaar.’
Hebben jullie beiden voor hormoontherapie gekozen?
‘Wonderbaarlijk hoe snel mijn klachten, van opvliegers tot een kort lontje, verdwenen met hormoontherapie’
Medina: ‘Voor mijn fase (de pre-menopauze) doe ik sinds kort aan heel andere hormoontherapie. Het is een soort anticonceptiepil, genaamd Zoely. Je vindt hier amper iets over op het internet, maar het heeft heel positief gewerkt op mijn overgangsklachten.’
Isa: ‘In landen zoals Frankrijk en Italië wordt er veel meer aan hormoontherapie gedaan, maar in Nederland is er nog wat weerstand tegen. Hier wordt het vaak gelinkt aan borstkanker. Terwijl hormoontherapie inmiddels zo laag is gedoseerd met een heel ander type oestrogeen, namelijk lichaamseigen estradiol. Zeventien jaar geleden is er in een bijsluiter gezet dat er kans is op de ontwikkeling van borstkanker bij hormoontherapie. Die therapie is sindsdien al zo ver ontwikkeld, maar die bijsluiter is tot 2017 nooit vervangen. Absurd natuurlijk, dat dit niet bekend is.’
Wat zijn jullie top-3 tips voor vrouwen in de overgang?
‘Veel vrouwen in de overgang durven hun verhaal niet te delen met hun baas, maar het gaat er juist om dat die bedrijfscultuur wordt omgegooid’
Jullie maken je ook hard voor vrouwen in de overgang op de werkvloer?
‘We staan nu op latere leeftijd nog middenin het leven, dus als de overgang zich dan aandient kan dat heel verwarrend zijn’
Waarom denken jullie dat de overgang nog zo in de taboesfeer zit?
‘Het mooiste aan ouder worden is ook de kwetsbaarheid, dat durven toelaten. Je masker laten vallen’
Hebben jullie het weleens met jullie eigen moeders over de overgang gehad?
Medina: ‘Mijn moeder deelde achteraf wel heel pijnlijke inzichten. Zo vertelde ze mij dat zij zich op haar vijftigste tot vijvenvijftigste helemaal niet meer zichzelf voelde. Ineens werd ze heel kattig, wrokkig, en dat heeft haar heel veel gekost. Triest om dat achteraf te horen. Stel dat ze meer weet had gehad van de overgang dan had ze er misschien iets aan kunnen doen, met behulp van bijvoorbeeld een therapeut of de juiste voeding. Veel vrouwen van haar generatie en hun ouders spraken er helemaal niet over.’
Wat vinden jullie tot slot het moeilijkste en het mooiste aan ouder worden?
Medina: ‘Al moet je daar ook naartoe groeien. Ik zit nog middenin het proces en om eerlijk te zijn vind ik het ook een emotionele rollercoaster! Wat mij heeft geholpen is dat ik zo goed geïnformeerd ben. Dat geeft houvast. Bovendien begrijpen wij (Medina en Isa) elkaar en het is fijn te weten dat je er niet alleen doorheen gaat.’
‘Fysiek is de overgang natuurlijk minder ideaal. ‘s Ochtends trekken je wallen minder snel weg, lachrimpeltjes gaan ineens richting zware groeven.’ (Lacht)
Isa: ‘Dat is als vrouw wel zuur. Ik en Medina hebben zoveel overleefd in ons verleden. We zijn er steeds sterker uitgekomen, maar dan krijg je toch weer een klap te incasseren. Ouder worden is simpelweg niet het eenvoudigste.’
‘Voor ons eerste boek spraken we ook een oudere generatie, waaronder (socioloog, politica en regisseur) Hedy d’Ancona en Christien Brinkgreve, hoogleraar Sociale Wetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Twee heel eigenzinnige, feministische vrouwen. Uit die gesprekken bleek dat vrouwen vroeger toch veel relaxter waren. Was de oppas er een keer niet? Prima toch, dan kook ik zelf of smeer een boterham. Het hoefde allemaal niet zo perfect. Nu moeten kinderen er altijd goed verzorgd bijlopen, het ene kinderfeestje overtreft de ander. Je moet de perfecte minnares zijn, de perfecte vriendin. Alles volgen en overal over kunnen meepraten. Dat is toch niet te doen? Ik zie de overgang ook als een periode om dat allemaal los te laten.’
Volg Isa en Medina hier op Instagram en via hun eigen website.
Meer weten? Lees hier meer over:
- Huid & Beauty
- Gezondheid
- Huid & Voeding
- Intimiteit